To nie jest blog polityczny, ale 11 września (czyli dziś) to rocznica wydarzenia, które pomimo upływu czasu, mocno oddziałuje na tutejsze życie. 40 lat temu doszło w Chile do zamachu stanu, który rozpoczął niespełna siedemnastoletnią dyktaturę Augusto Pinocheta. Pozwólcie, że skopiuję jedną z wiadomości, jakie wysłałam do Polskiego Radia wczoraj w nocy (mają limit czasu, wiec siłą rzeczy nie są długie), która obrazuje nieco obecne nastawienie do tamtych czasów. Uzupełniam ją o kilka linków dla zainteresowanych i podpowiedzi dla odwiedzających Santiago, którzy chcieliby zwiedzić miasto szlakiem miejsc, związanych z tym burzliwym okresem chilijskiej historii. Podrzucam też kilka filmów, reportaży i seriali, które warto obejrzeć.
„Choć rządy Augusto Pinocheta skończyły się w 1990 roku, ocena okresu jego dyktatury wciąż jednak dzieli Chilijczyków. Obchody 40. rocznicy zamachu stanu podgrzewają trwająca w kraju debatę. Na przemian pojawiają się oskarżenia i przeprosiny.
Według ostatnich badań nieco ponad połowa Chilijczyków uważa rządy Pinocheta za “jednoznacznie złe”. To 20 proc. więcej niż 3 lata temu. Tylko 9 proc. uważa ten okres za dobry. W publicznej debacie wyraźnie widać coraz odważniejszy głos żądający przede wszystkim sprawiedliwej oceny dyktatury i ujawnienia informacji dotyczących ofiar reżimu, zwłaszcza ponad tysiąca osób uważanych za zaginione.
Po raz pierwszy telewizja emituje nieocenzurowane dokumenty i odważne reportaże pokazujące szokujące zeznania świadków. (poniżej linki do „Imágenes Prohibidas” y serialu „Ecos del Desierto”). W zeszłym tygodniu za współpracę z reżimem Pinocheta przeprosili chilijscy sędziowie, potem do zaniechań i kolaboracji przyznał się również Sąd Najwyższy i dziennikarze. Komentatorzy zauważają jednak, że przeprosiny to za mało, do zamknięcia rozdziału potrzebne jest jeszcze poniesienie konsekwencji:
– Jeśli osoba nie poczuwa się do odpowiedzialności wyjaśnienia sytuacji, nie określa jaki był jej dokładny udział i nie dzieli się informacjami, które posiada, słowo „przepraszam” brzmi nieco pusto – powiedziała mi historyk, Ximena Goecke.
W świetle tej dyskusji ciekawie zapowiadają się listopadowe wybory prezydenckie. Dwie główne rywalki, Michelle Bachelet i Evelyn Matthei to córki znaczących generałów, którzy po zamachu stanu opowiedzieli się po przeciwnych stronach”.
Źródło: Monika Trętowska IAR POLSKIE RADIO
Santiago szlakiem dyktatury,
czyli gdzie można dowiedzieć się więcej:
MIEJSCA
- Będąc w stolicy koniecznie odwiedźcie Museo de la Memoria (metro Quinta Normal). To trzypiętrowa podroż po historii Chile, począwszy od 11 września 1973 roku, przez lata dyktatury, aż po przegrany przez Pinocheta plebiscyt w 1990 roku. Lepiej zrozumiecie mentalność Chilijczyków, wciąż nierozwiązane problemy w kraju i bieżąca politykę. W salach dotyczących tortur, inwigilacji i aparatu kontroli zawsze czuję się jak w muzeum komunizmu w Polsce, tyle że tu tych samych mechanizmów terroru używano wobec komunistów.
- Warto zajrzeć również do Museo Histórico Nacional (Plaza de Armas). Nie wszyscy wiedza, że ostatnie piętro poświęcone jest zamachowi stanu i to właśnie tam można zobaczyć m.in. słynne okulary Saladora Allende z pękniętym od kuli szkłem.
- Na pięknej, brukowanej ulicy w centrum Santiago, Londres 38, w jednej ze starych, zabytkowych kamienic było niegdyś centrum tortur. Dziś budynek działa jak muzeum pamięci. W ścianach pokoi, gdzie przetrzymywano pojmanych wciąż są dziury od kul.
- Jeśli macie nieco więcej czasu możecie odwiedzić Park dla Pokoju Villa Grimaldi. To posiadłość w Peñalolén na przedmieściach Santiago, której budynki używane były jako miejsce przesłuchań i tortur więźniów politycznych przez podleglą Pinochetowi paramilitarną policję DINA. Totrurowana była tam m.in. Michelle Bachelet.
FILMY I SERIALE
- „Imágenes Prohibidas”
Seria odważnych reportaży, dotyczących łamania praw człowieka w okresie dyktatury Pinocheta. Pomysł na realizację produkcji jest niezwykle ciekawy. Dziennikarze analizowali bowiem słynne zdjęcia i video z tamtego okresu i docierali do ludzi, którzy zostali na nich uchwyceni. Materiał zawiera często szokujące zeznania ofiar. Odcinki znajdziecie tutaj, na stronie Chilevisión.
Odcinek nr 1:
- „Ecos del Desierto”
Odważny serial (reż. Andrés Wood) emitowany jest w odcinkach między 9 a 11 września, czyli właśnie teraz, również w Chilevisión. Jego historia oparta jest na faktach. Bohaterką serialu jest adwokat Carmen Hertz, która po tym jak straciła męża w słynnej Caravana de La Muerte poświęciła się walce z oprawcami dyktatury, łamiącymi prawa człowieka.
Odcinek nr 1:
- „Los archivos de cardenal”
Serial wyemitowany został w zeszłym roku. Opowiadający o działaniu katolickiej organizacji Vicaría de la Solidaridad, pomagającej rodzinom ofiar reżimu, która działała jeszcze za czasów dyktatury. Serial pokazuje kilka głośnych historii z tamtego okresu.
TRAILER (z angielskiemi napisami)
Odcinek nr 1 (czasami znika z Youtuba, a potem się znowu pojawia):
Więcej o kinie chilijskim znajdziecie w dziale KINO CHILIJSKIE, a o tym co warto zwiedzić w Santiago m.in. w tym poście – SANTIAGO TOP 10.
Join the discussion One Comment